તારીખ ૨૪મી ઑગસ્ટે હૈદરાબાદ સ્થિત સેન્ટર ફોર સસ્ટેનેબલ એગ્રીકલ્ચર (CSA) અને જતને સાથે મળી લેખાં-જોખાં કર્યાં. કોવીડ કાળમાં રૂબરૂ મિલન તો શક્ય નથી. આ આંતરરાષ્ટ્રીય વેબિનારનો વિષય હતો, ‘ભારતમાં બીટી કપાસ : ભ્રમો અને હકીકતો.’ મૂલ્યાંકનને પુરાવાઓનો આધાર અપાયો. દેશભરમાં એલાઇન્સ ફોર સસ્ટેનેબલ એન્ડ હોલિસ્ટિક એગ્રીકલ્ચર (ASHA) અને ઇન્ડિયા ફોર સેફ ફૂડના નેજા હેઠળ કામ કરતા કાર્યકરોનો સહયોગ મળ્યો. વિશ્ર્વપ્રસિદ્ધ એવા ચાર વિજ્ઞાનીઓએ અમેરિકાથી આ વેબિનારને સંબોધન કર્યું.
ગયા લેખમાં જણાવેલું કે જીવનાશકોનું નિયમન આપણી સહિયારી જવાબદારી છે. આ વખતે આ પ્રતિબંધ તરફ દોરી જતી પ્રક્રિયા અને બંને પક્ષની દલીલોની વાત કરીશું.લેખક ભારત સરકારે 2013માં એક નિષ્ણાત સમિતિ રચી, જેના વડા હતા ડો. અનુપમ વર્મા. તેઓ પાક સંરક્ષણના ક્ષેત્રે વિશ્ર્વવિખ્યાત વિષાણુશાસ્ત્રી છે. આ સમિતિએ ભારતમાં વપરાતાં 66 જીવનાશકોનું પુનર્મૂલ્યાંકન શરૂ કર્યું અને ડિસેમ્બર, …
27 જંતુનાશકો પર પ્રતિબંધ લાવવાની કેન્દ્ર સરકારે દરખાસ્ત મૂકી છે તેમાંથી 12 કીટનાશકો, 8 ફૂગનાશકો અને 7 નીંદણનાશકો છે. તેમાંના 21 ભારે ઝેરી (Highly Hazardous)છે, 3 અંત:સ્રાવી ગ્રંથિઓના કામમાં દખલ કરે છે, 3 પ્રજનન બાબતે ઝેરી છે, 6 સંભવિત કેન્સરકારક છે, 13 જીવનાશકો નિકાસ માટેના માલના અસ્વીકાર માટે જવાબદાર છે
ઇબોલા, સાર્સ, મેર્સ, એચ.આઈ.વિ., રીફટ, વેલી ફીવર, લાસા ફીવર, લીને ડીસીઝ, વગેરે રોગો એવા છે જે પ્રાણીઓમાં હજ્જારો વર્ષોથી હતા. પરંતુ, મનુષ્યો તેના સંપર્કમાં આવ્યા પછી તે મનુષ્યોમાં દાખલ થયા.
અજંતા-ઓરેવા ગ્રુપના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર જયસુખભાઈ દ્વારા કચ્છના નાના રણને સૂરજબારીના જૂના પુલના ગાળા પૂરી દઈ (બંધ બાંધી) રણ-સરોવર બનાવવાની કલ્પના સરકાર પાસે રજૂ કરાઈ છે. જયસુખભાઈએ રણ-સરોવર અંગે તેમના વિચારો રજૂ કરતાં બે પુસ્તકો લખ્યાં છે. આ બંને પુસ્તકોમાં કચ્છના નાના રણને ‘રણ-સરોવર’માં ફેરવવાના ફાયદા ગણાવ્યા છે. આ અંગે રાજ્યના નર્મદા જળસંપત્તિ, પાણી પુરવઠા અને …
Continue reading કચ્છના નાના રણમાં બનનાર રણસરોવરની પૂર્વ-ભૂમિકા અને મહત્ત્વના મુદ્દા
પર્યાવરણ અસર મૂલ્યાંકન અંગે જાણો.... ઓડિયો ગુજરાતીમાં ભૂલો છે તે દરગુજર કરશો.
જૂન ૨૦૧૪માં આઈ.બી. રિપોર્ટ લીક થયો (કે કરવામાં આવ્યો?) તેમાં ૧૨૯ જેટલી વ્યક્તિઓ/સંસ્થાઓને ડેવલપમેન્ટ પ્રોજેક્ટ અટકાવવા માટે જવાબદાર ઠેરવવામાં આવ્યા. વળી, કહેવામાં આવ્યું કે આવાં તત્ત્વો દ્વારા દેશનો વિકાસ રૂંધાયો છે અને જીડીપીમાં ૨ થી ૩ ટકા જેટલો ઘટાડો નોંધાયો છે. ૧૫ ઓગસ્ટ, ૨૦૧૪ના રોજ લાલ કિલ્લા પરથી એક સૂત્ર અપાયું. ‘મેઇક ઇન ઇન્ડિયા’, ‘મેઈડ …
Continue reading શું હવે પર્યાવરણના ભોગે થશે ઉદ્યોગોનો વિકાસ?
ઉત્તર-પશ્ચિમ રાજસ્થાનના કેટલાક વિસ્તારોમાં તીડના ઝુંડ દેખાવાના શરૂ થઈ ગયા છે. રાજસ્થાન ઉપરાંત પંજાબ અને ગુજરાતમાં તીડનું જોખમ વરતાઈ રહ્યું છે. આપણે ગત વર્ષે જોયું હતું કે તીડના ઝુંડે ઉત્તર ગુજરાતના ખેતરો હુમલા કર્યા હતા ત્યારે હવે ફરીથી ઉત્તર ગુજરાતના કેટલાક જિલ્લાઓમાં તીડનું આગમન શરૂ થયું છે. તીડ એક દિવસમાં ૨૫૦૦ માણસોનો ખોરાક અથવા ૧૦ હાથી જેટલો ખોરાક આરોગી જાય છે. અત્યાર સુધી તીડના ઝુંડ બહારથી આવતા હતા, તેનો સમય નિશ્ચિત હતો, સંખ્યા માર્યાદિત હતી….હવે તેમાં બદલાવ છે. તીડનાં આક્રમણ પાછળના પર્યાવરણીય કારણ શું છે તે જાણવા પ્રયત્ન કરીએ.
વાયરસ તો માત્ર એક લક્ષણ છે - આ સંકેતથી જો આપણે આજે બોધપાઠ નહી લઈએ તો ભવિષ્યમાં પણ આથી વધુ મોટા લોકડાઉન માટેની તૈયારી રાખવી પડશે. આજે પ્રકૃતિ આપણને જીવન જીવવાની રીત અંગે જાગૃત કરવા માટે હાકલ કરી રહી છે. ઘણાં લોકો એવું માનતા હતા કે તેઓ વૈશ્વિક કટોકટીઓથી સલામત રહેશે જાણે આબોહવામાં થઇ રહેલું પરિવર્તન બીજી દુનિયામાં ન થતું હોય! મને લાગે છે કે આજે આ પરપોટો ફૂટ્યો છે.
અસાધારણ સમય છે જેમાં કુદરત આપણને વિશેષ સંદેશો મોકલી રહી છે. જંગલોમાં આગ લાગી રહી છે. વાયુ પ્રદૂષણે માજા મૂકી છે. લોકો બે ઘર બની રહ્યાં છે, અન્ન સુરક્ષા જોખમાઈ રહી છે. હિમ નદીઓ ઝડપથી અદ્રશ્ય થઈ રહી છે તેમજ બરફ ખૂબ ઝડપથી ઓગળી રહ્યા છે. તો સમુદ્રમાં એસિડનું પ્રમાણ વધતાં તેની ઉત્પાદકતામાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે. તીડના ઝુંડ હજારો એકરના પાક ખતમ કરી રહ્યાં છે.
